عوامل مساعد با خلافت ابوبکر

با مراجعه به تاريخ پي خواهيم برد که عوامل مختلفي در پيروزي و به خلافت رسيدن ابوبکر دخيل بوده است که از آن جمله مي‏توان به اين عوامل اشاره کرد:

1 - مشغول بودن اميرالمؤمنين‏عليه السلام و بني هاشم به تدفين پيامبرصلي الله عليه وآله و غفلت عموم مهاجرين و بقيه انصار از آنچه در سقيفه مي‏گذرد.

2 - مواجهه اسلام و مسلمين با مصيبتي بزرگ، چون وفات رسول اکرم‏صلي الله عليه وآله و حوادثي که بعد از آن پديد آمد، که به جهت آن بسياري از صحابه از اختلاف و نزاع خود را بر حذر داشتند. و لذا بعد از آن‏که ملاحظه کردند امر خلافت براي ابوبکر تمام شده خود را بين دو امر مردّد ديدند که آيا به خلافت ابوبکر تن دهند يا با او به مخالفت برخيزند، به اين نتيجه رسيدند که مخالفت با او و ايجاد اختلاف و نزاع در جامعه اسلامي به صلاح اسلام و مسلمين نخواهد بود، و لذا مجبور به بيعت با او شدند.

3 - از جمله اموري که در تثبيت خلافت ابوبکر دخالت مستقيم و تأثير به سزايي داشت، سياست عنف و شدّت و غلظت عمر بن خطّاب بود. او کسي بود که براي تثبيت خلافت ابوبکر دست به کار خطرناکي زد و آن اين‏که هتک حرمت خانه حضرت زهراعليها السلام کرده و براي گرفتن بيعت از اميرالمؤمنين به خانه حضرت هجوم برد. و نيز براي تثبيت خلافت ابوبکر، او و برخي ديگر پيش‏دستي کرده و چنان بر او هجوم آوردند که سعد بن عباده را زير دست و پا لگدمال کرده و نزديک بود که او را به قتل رسانند. لذا ابن ابي الحديد در شرح خطبه شقشقيه از نهج البلاغه مي‏گويد: «لولا درّة عمر ما استقام خلافة ابوبکر»؛ «اگر تازيانه عمر نبود خلافت ابوبکر محکم نمي‏شد.»