‏حديث «مدينه علم»

يکي از ادله مرجعيت ديني امام علي‏عليه السلام بعد از رسول خداصلي الله عليه وآله و عصمت آن حضرت‏عليه السلام حديث معروف به «مدينه علم» است. اين حديث که در منابع فريقين ذکر شده، مورد توجه خاص علماي شيعه و اهل سنت واقع شده و در مواردي به آن استشهاد شده است. لذا جا دارد که از حيث سند و دلالت آن را مورد بررسي قرار داده و به شبهات آن پاسخ دهيم.

الفاظ حديث مدینه العلم و روایت اباصلت

راویان حدیث مدینه العلم

کسانه که حدیث مدینه العلم را ...

  • کساني که حديث را ارسال مسلم گرفته‏اند
  • کساني که تصريح به شهرت يا تواتر حديث نموده‏اند
  • و نيز از جمله کساني که به اين حديث استدلال و استشهاد کرده‏اند؛ عبارتند از:

تصحيح حديث مدینه العلم حاکم نيشابوري

  • >توثيق رجال سند
  • >تساهل در تصحيح
  • >تصحيح حديث به متابعات
  • >تصحيح حديث با شواهد معنوي
  • >تعدد طرق حديث
  • >کثرت طرق حديث
  • >مطابقت حديث با واقع

اعتراف صحابه به اعلميت امام علي 

  • >اعتراف عمر بن خطاب
  • >اعتراف عبدالله بن مسعود
  • >اعتراف ابن عباس
  • >اعتراف عايشه
  • >اعتراف خزيمة بن ثابت
  • >اعتراف عبدالله بن عياش بن ابي ربيعه
  • >اعتراف معاويه
  • >اعتراف عده‏اي از صحابه
  • >گواهي امام علي‏
  • >اقرار امام حسن‏

اعتراف تابعين به اعلميت امام علي

  • >سعيد بن مسيب
  • >عطاء
  • >مغيرة بن مقسم

دلالت حديث مدینه العلم

  • >اعلميت امام علي
  • >عصمت امام علي
  • >امام علي‏ واسطه براي رسيدن به علوم پيامبر
  • >امام علي‏ حافظ علوم رسول خدا
  • >وجوب رجوع به امام علي

شواهد متني حديث «مدينه علم»

  • >حديث «انا دار الحکمة و علي بابها»
  • >حديث «انا مدينة الحکمة و علي بابها»
  • >حديث «انا دار العلم و علي بابها»
  • >حديث «انا ميزان العلم و علي کفتاه»

شواهد مضموني حديث «مدينه علم» و پاسخ به معارضات

  • معارض 01 : «أنا مدينة العلم و ابوبکر اساسها و عمر حيطانها و عثمان سقفها و عليّ بابها»؛
  • معارض 02 : «خداوند هيچ چيزي را در سينه من نريخت جز آن‏که همان‏ها را در سينه ابوبکر ريختم».
  • معارض ۰۳ : «اگر بعد از من قرار بود کسي نبي باشد همانا عمر است»!

بررسی اشکالات بر حديث «مدينه علم»