مرجعيت ديني و امامت اهل بيت

مرجعيت ديني و امامت اهل بيت‏عليهم السلام را با ذکر چند مقدمه مي‏توان به اثبات رسانيد:

 >مقدمه 01

>مقدمه 02

>مقدمه 03

>مقدمه 04

 

مقدمه 01

در قرآن کريم مي‏خوانيم: (إِنَّهُ لَقُرْآنٌ کَرِيمٌ، فِي کِتابٍ مَکْنُونٍ، لا يَمَسُّهُ إِلاَّ الْمُطَهَّرُونَ)؛ [1]  «همانا آن، قرآن کريمي است که در کتاب محفوظي جاي دارد. و جز پاکان نمي‏توانند به آن دست يابند.»

در (لا يَمَسُّهُ) دو احتمال است: يکي مسّ ظاهري با اعضاي بدن و ديگري، مسّ باطني. همان‏گونه که در (الْمُطَهَّرُونَ) نيز دو احتمال است: يکي طهارت ظاهري با اعضاي بدن و ديگري، طهارت باطني با قلب.

با مراجعه به قرآن پي مي‏بريم که خداوند متعال لفظ مسّ را در هر دو معنا به کار برده است:

الف) مسّ ظاهري؛ خداوند متعال مي‏فرمايد: (قالَتْ رَبِّ أَنّي يَکُونُ لِي وَلَدٌ وَلَمْ يَمْسَسْنِي بَشَرٌ)؛ [2]  «مريم عرض کرد: خدايا! مرا چگونه فرزندي تواند بود و حال آن که مردي به من نزديک نشده است.»

ب) مسّ باطني؛ خداوند متعال مي‏فرمايد: (إِنَّ الَّذِينَ اتَّقَوْا إِذا مَسَّهُمْ طائِفٌ مِنَ الشَّيْطانِ تَذَکَّرُوا)؛ [3]  «چون پرهيزکاران را از شيطان، وسوسه و خيالي به دل رسد، همان دم خدا را به ياد آرند.»

هم‏چنين طهارت نيز در قرآن به دو معنا به کار رفته است: ظاهري و باطني؛

الف) طهارت ظاهري: (وَثِيابَکَ فَطَهِّرْ)؛ [4]  «و لباست را پاک گردان.»

ب) طهارت باطني: (يا مَرْيَمُ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفاکِ وَطَهَّرَکِ وَاصْطَفاکِ عَلي نِسآءِ الْعالَمِينَ)؛ [5]  «اي مريم! همانا خداوند تو را برگزيد و پاکيزه گردانيد و بر زنان جهانيان برتري بخشيد.»

در مورد آيه (لا يَمَسُّهُ إِلاَّ الْمُطَهَّرُونَ) جمله (لا يَمَسُّهُ) دو احتمال وجود دارد، که آيا «لا» ناهيه است يا نافيه که هر دو به يک صيغه ادا مي‏شود:

اگر نهي باشد يعني که قرآن را نبايد مس کند، که ظهور در مسّ ظاهري دارد و در مقابل آن، مقصود به طهارت نيز ظاهري است. و اگر مقصود «نفي» باشد، اخبار است و ظهور در مسّ باطني دارد، به اين معنا که مس نمي‏کند و تماس حاصل نمي‏کند. و به تعبير ديگر، به عمق قرآن نمي‏رسند، مگر کساني که مطهّرند و طبيعتاً طهارت نيز به طهارت باطني معنا مي‏شود؛ يعني کساني که از هر عيب و نقص و گناهي پاکند. معناي آيه اين مي‏شود: «مسّ نمي‏کند کتاب محفوظ را مگر کساني که مطهّرند.»

[1] سوره واقعه، آيات 79 - 77.

[2] سوره آل عمران، آيه 47.

[3] سوره اعراف، آيه 201.

[4] سوره مدّثر، آيه 4.

[5] سوره آل عمران، آيه 42.

 

مقدمه 02

در اين که مطهّران چه کساني‏اند؟ باز به قرآن مراجعه مي‏کنيم؛ خداوند متعال مي‏فرمايد: (إِنَّما يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَکُمْ تَطْهِيراً)؛ [1]  «همانا خدا چنين مي‏خواهد که هر رجس و پليدي را از شما خانواده نبوّت دور سازد و شما را از هر عيب پاک و منزه گرداند.»

در اين آيه شريفه، مصداقِ مطهّران مشخص و معين شده است؛ آنان کساني جز اهل بيت پيامبرعليهم السلام نيستند.

[1] سوره احزاب، آيه 33.

 

مقدمه 03

در تشخيص مصداق اهل بيت بايد به روايات مراجعه کرد؛ زيرا قرآن مي‏فرمايد: (وَأَنْزَلْنا إِلَيْکَ الذِّکْرَ لِتُبَيِّنَ لِلنّاسِ ما نُزِّلَ إِلَيْهِمْ)؛ [1]  «و بر تو قرآن را فرستاديم تا بر امت آنچه فرستاده شد، بيان کني.»

[1] سوره نحل، آيه 44.

 

مقدمه 04

با مراجعه به روايات فريقين شيعه و سني پي مي‏بريم که مقصود از اهل بيت در آيه شريفه، پيامبر اکرم، علي، فاطمه، حسن و حسين‏عليهم السلام مي‏باشند. اگر چه حصر در آيه اضافي است در مقابل همسران پيامبرصلي الله عليه وآله و بقيه صحابه، تا آن‏ها از شمول آيه خارج گردند؛ در نتيجه آيه تطهير شامل بقيه اهل بيت‏عليهم السلام از دوازده امام نيز مي‏شود.

براي توضيح بيشتر و اطلاع از روايات و احاديث کساء به بحث از آيه تطهير مراجعه شود.

از مجموع اين مقدمات استفاده مي‏شود که اهل بيت عصمت و طهارت‏عليهم السلام مرجع ديني مردم بوده و بر مردم امامت دارند و بيانات آنان در ذيل آيات حجّت است.