مرجعيت ديني و امامت اهل بيت با توجه به آیه علم کتاب
مرجعيت ديني و امامت اهل بيت
مرجعيت ديني و امامت اهل بيتعليهم السلام را با ذکر چند مقدمه ميتوان به اثبات رسانيد:
>مقدمه 01
>مقدمه 02
>مقدمه 03
>مقدمه 04
مقدمه 01
در قرآن کريم ميخوانيم: (إِنَّهُ لَقُرْآنٌ کَرِيمٌ، فِي کِتابٍ مَکْنُونٍ، لا يَمَسُّهُ إِلاَّ الْمُطَهَّرُونَ)؛ [1] «همانا آن، قرآن کريمي است که در کتاب محفوظي جاي دارد. و جز پاکان نميتوانند به آن دست يابند.»
در (لا يَمَسُّهُ) دو احتمال است: يکي مسّ ظاهري با اعضاي بدن و ديگري، مسّ باطني. همانگونه که در (الْمُطَهَّرُونَ) نيز دو احتمال است: يکي طهارت ظاهري با اعضاي بدن و ديگري، طهارت باطني با قلب.
با مراجعه به قرآن پي ميبريم که خداوند متعال لفظ مسّ را در هر دو معنا به کار برده است:
الف) مسّ ظاهري؛ خداوند متعال ميفرمايد: (قالَتْ رَبِّ أَنّي يَکُونُ لِي وَلَدٌ وَلَمْ يَمْسَسْنِي بَشَرٌ)؛ [2] «مريم عرض کرد: خدايا! مرا چگونه فرزندي تواند بود و حال آن که مردي به من نزديک نشده است.»
ب) مسّ باطني؛ خداوند متعال ميفرمايد: (إِنَّ الَّذِينَ اتَّقَوْا إِذا مَسَّهُمْ طائِفٌ مِنَ الشَّيْطانِ تَذَکَّرُوا)؛ [3] «چون پرهيزکاران را از شيطان، وسوسه و خيالي به دل رسد، همان دم خدا را به ياد آرند.»
همچنين طهارت نيز در قرآن به دو معنا به کار رفته است: ظاهري و باطني؛
الف) طهارت ظاهري: (وَثِيابَکَ فَطَهِّرْ)؛ [4] «و لباست را پاک گردان.»
ب) طهارت باطني: (يا مَرْيَمُ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفاکِ وَطَهَّرَکِ وَاصْطَفاکِ عَلي نِسآءِ الْعالَمِينَ)؛ [5] «اي مريم! همانا خداوند تو را برگزيد و پاکيزه گردانيد و بر زنان جهانيان برتري بخشيد.»
در مورد آيه (لا يَمَسُّهُ إِلاَّ الْمُطَهَّرُونَ) جمله (لا يَمَسُّهُ) دو احتمال وجود دارد، که آيا «لا» ناهيه است يا نافيه که هر دو به يک صيغه ادا ميشود:
اگر نهي باشد يعني که قرآن را نبايد مس کند، که ظهور در مسّ ظاهري دارد و در مقابل آن، مقصود به طهارت نيز ظاهري است. و اگر مقصود «نفي» باشد، اخبار است و ظهور در مسّ باطني دارد، به اين معنا که مس نميکند و تماس حاصل نميکند. و به تعبير ديگر، به عمق قرآن نميرسند، مگر کساني که مطهّرند و طبيعتاً طهارت نيز به طهارت باطني معنا ميشود؛ يعني کساني که از هر عيب و نقص و گناهي پاکند. معناي آيه اين ميشود: «مسّ نميکند کتاب محفوظ را مگر کساني که مطهّرند.»
[1] سوره واقعه، آيات 79 - 77.
[2] سوره آل عمران، آيه 47.
[3] سوره اعراف، آيه 201.
[4] سوره مدّثر، آيه 4.
[5] سوره آل عمران، آيه 42.
مقدمه 02
در اين که مطهّران چه کسانياند؟ باز به قرآن مراجعه ميکنيم؛ خداوند متعال ميفرمايد: (إِنَّما يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَکُمْ تَطْهِيراً)؛ [1] «همانا خدا چنين ميخواهد که هر رجس و پليدي را از شما خانواده نبوّت دور سازد و شما را از هر عيب پاک و منزه گرداند.»
در اين آيه شريفه، مصداقِ مطهّران مشخص و معين شده است؛ آنان کساني جز اهل بيت پيامبرعليهم السلام نيستند.
[1] سوره احزاب، آيه 33.
مقدمه 03
در تشخيص مصداق اهل بيت بايد به روايات مراجعه کرد؛ زيرا قرآن ميفرمايد: (وَأَنْزَلْنا إِلَيْکَ الذِّکْرَ لِتُبَيِّنَ لِلنّاسِ ما نُزِّلَ إِلَيْهِمْ)؛ [1] «و بر تو قرآن را فرستاديم تا بر امت آنچه فرستاده شد، بيان کني.»
[1] سوره نحل، آيه 44.
مقدمه 04
با مراجعه به روايات فريقين شيعه و سني پي ميبريم که مقصود از اهل بيت در آيه شريفه، پيامبر اکرم، علي، فاطمه، حسن و حسينعليهم السلام ميباشند. اگر چه حصر در آيه اضافي است در مقابل همسران پيامبرصلي الله عليه وآله و بقيه صحابه، تا آنها از شمول آيه خارج گردند؛ در نتيجه آيه تطهير شامل بقيه اهل بيتعليهم السلام از دوازده امام نيز ميشود.
براي توضيح بيشتر و اطلاع از روايات و احاديث کساء به بحث از آيه تطهير مراجعه شود.
از مجموع اين مقدمات استفاده ميشود که اهل بيت عصمت و طهارتعليهم السلام مرجع ديني مردم بوده و بر مردم امامت دارند و بيانات آنان در ذيل آيات حجّت است.