حبل الله در روایات و تمسک به آن
تمسک به حبل عترت
طبرسي از ابوسعيد خدري نقل کرده که رسول خداصلي الله عليه وآله فرمود: «أيّها الناس! إنّي ترکت فيکم حبلين إن أخذتم بهما لن تضلّوا من بعدي، أحدهما أکبر من الآخر: کتاب اللَّه، حبل ممدود من السمآء إلي الأرض، وعترتي أهل بيتي، وأنّهما لن يفترقا حتّي يردا عليّ الحوض»؛ [1] «اي مردم! همانا من در ميان شما دو ريسمان گذاردم، که اگر به آن دو تمسّک کنيد، هرگز بعد از من گمراه نخواهيد شد، که يکي بزرگتر از ديگري است: کتاب خدا، ريسمان کشيده شده از آسمان به طرف زمين، و عترتم اهل بيتم، و اين دو هرگز از يکديگر جدا نميشوند تا بر من در کنار حوض وارد شوند.»
[1] مجمع البيان، ج 2، ص 482، ذيل آيه اعتصام.
حبل الله در روايات اهل بيت
با مراجعه به روايات اهل بيتعليهم السلام پي ميبريم که آنان «حبل اللَّه» را بر خود تطبيق کردهاند:
1 - شيخ طوسيرحمه الله به سندش از امام صادقعليه السلام در تفسير قول خداوند: (وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعاً وَلا تَفَرَّقُوا)نقل کرده که فرمود: «ما ريسمان خداييم.» [1] .
2 - عياشي از ابن يزيد نقل کرده که از اباالحسنعليه السلام درباره آيه (وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعاً) سؤال کردم؟
حضرت فرمود: «علي بن ابي طالب ريسمان محکم خداوند است.» [2] .
3 - و نيز از جابر نقل کرده که امام باقرعليه السلام فرمود: «آل محمّد هم حبل اللَّه الّذي أمرنا بالاعتصام به، فقال: (وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعاً وَلا تَفَرَّقُوا)»؛ [3] «آل محمّدعليهم السلام همان ريسمان خداوند هستند که ما مأمور به چنگ زدن به آنان شدهايم. خداوند فرمود: (وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعاً...).»
[1] امالي طوسي، ص 272.
[2] تفسير عياشي، ج 1، ص 194، ح 122.
[3] تفسير عياشي، ج 1، ص 194، ح 123.
حبل الله در روايات اهل سنت
1 - ابن حجر از ثعلبي در تفسيرش از امام صادقعليه السلام نقل کرده که فرمود: «نحن حبل اللَّه الّذي قال اللَّه: (وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعاً وَلا تَفَرَّقُوا) أبنآء أئمّة الهدي ومصابيح الدجي، الّذين احتجّ اللَّه بهم علي عباده، ولم يدع الخلق سديً من غير حجّة، هل تعرفونهم أو تجدونهم إلّا من فروع الشجرة المبارکة، وبقايا الصفوة الّذين أذهب اللَّه عنهم الرجس وطهّرهم تطهيراً، وبرّأهم من الآفات وافترض مودّتهم في الکتاب»؛ [1] «ما ريسمان خداييم که خداوند فرمود: (وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعاً وَلا تَفَرَّقُوا)فرزندان امامان هدايت و چراغان در ظلمت، کساني که خداوند به وجودشان بر بندگانش احتجاج کرده و خلق را بدون حجّت رها نکرده است. آيا شما آنان را ميشناسيد، يا آنان را جز از فروع درخت مبارک و بقاياي انتخابي که خداوند از آنان پليدي را دور کرده و آنان را پاک نموده است مييابيد. کساني که خداوند آنان را از آفات بري ساخته و موّدت آنان را در کتابش واجب کرده است.»
2 - حاکم حسکاني به سندش از حسين خالد و او از علي بن موسي الرضا، از پدرانش، از عليعليه السلام نقل کرده که رسول خداصلي الله عليه وآله فرمود: «من أحبّ أن يرکب سفينة النجاة ويستمسک بالعروة الوثقي ويعتصم بحبل اللَّه المتين، فليوالِ عليّاً وليأتمّ بالهداة من ولده»؛ [2] «هر کس دوست دارد تا سوار بر کشتي نجات شده و به ريسمان محکم تمسّک جويد و به ريسمان متين خداوند چنگ زند، پس بايد ولايت عليعليه السلام را پذيرفته و به هاديان از اولادش اقتدا کند.»
3 - قندوزي به سندش از ابن عباس نقل کرده که گفت: ما نزد پيامبرصلي الله عليه وآله بوديم که مردي اعرابي وارد شد و عرض کرد: اي رسول خدا! از شما شنيدم که ميفرمايي: (وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ)، ريسمان خدا که بايد به آن چنگ بزنيم چيست؟ پيامبرصلي الله عليه وآله در اين هنگام دستش را بر دست عليعليه السلام زد و فرمود: به اين مرد تمسّک جوييد که او ريسمان محکم خدا است.» [3] .
[1] صواعق المحرقة، ص 90.
[2] شواهد التنزيل، ج 1، ص 130.
[3] ينابيع المودة، ص 119، باب 39.
