اول مظلوم عالم

علي فاروق و جدا کننده ي حق و باطل

پرسش:

 چرا و به چه استنادي علي(عليه السلام) را فاروق و جدا کننده حق و باطل مي خوانيد؟

پاسخ:

دليل اين ادعاي شيعيان، فرمايشات پيغمبر(صلي الله عليه وآله) است که با استناد به منابع اهل سنت درباره آن بحث مي شود.

بسياري از علماي اهل سنت، چون شيخ سليمان بلخي حنفي در باب 16 ينابيع الموده، ابو جعفر احمد بن عبدالله شافعي، مير سيد علي همداني شافعي در مودة القربي و همچنين محمود بن يوسف گنجي شافعي در کفاية الطالب، حديثي را به نقل از ابوذر غفاري از رسول گرامي اسلام(صلي الله عليه وآله) نقل مي کنند که آن حضرت چنين فرمود: «به زودي بعد از من فتنه اي برپا مي شود، پس اگر چنين شد شما ملزم هستيد که با علي بن ابي طالب باشيد چون او اولين کسي است که مرا مي بيند و روز قيامت با من مصافحه مي کند. او با من در مرتبه اي بلند و عالي است. او جدا کننده بين حق و باطل است.»[1] .

محمد بن طلحه شافعي در «مطالب السئول»، بيهقي در «سنن» و نورالدين مالکي در «فصول المهمه» از ابن عباس و سلمان فارسي نقل مي کنند که پيامبر خدا(صلي الله عليه وآله) با دست مبارک خود به سوي علي ابن ابي طالب(عليه السلام) اشاره کرده و فرمود:

«به درستي که علي اول کسي است که به من ايمان آورده و اول کسي است که روز قيامت با من مصافحه مي کند. و اين علي، صديق و راستگوي بزرگ است و او فاروق اين امت است که حق و باطل را جدا مي کند.»[2] .

امام احمد حنبل در مسند و امام فخر رازي در تفسير کبير خود از پيامبر خدا(صلي الله عليه وآله)چنين نقل مي کنند:

«علي همراه حق و حق همراه علي است هر جا حرکت کند»[3] .

و يا فرمايش ديگري مبني بر: «علي با حق و حق با علي(عليه السلام) است. علي(عليه السلام) به طرف حق مي رود، هر گونه که حق حرکت کند.»[4]  از اين دو حديث مي توان استنباط نمود: کسي که همواره با حق باشد و يا حق همراه او باشد، ملاک تشخيص حق نيز مي باشد.

در پايان به ذکر يک واقعه تاريخي بسنده مي کنيم:

وقتي به ابو ايوب اعتراض کردند و از او پرسيدند که چرا به طرف علي بن ابي طالب(عليه السلام) رفتي و با ابوبکر بيعت نکردي؟ ابوايوب در پاسخ گفت: روزي خدمت پيغمبر رسيدم پس از مدتي عمار ياسر هم وارد شد و از آن حضرت سؤالي پرسيد. حضرت رسول(صلي الله عليه وآله) ضمن صحبت هايش فرمود: «اي عمار! اگر تمامي مردم به راهي بروند و علي به تنهايي راه ديگري را در پيش گيرد، پس به راهي که علي ابن ابي طالب(عليه السلام)مي رود برو. اي عمار از همه مردم بي نياز شو؛ زيرا علي(عليه السلام) تو را از راه هدايت باز نگرداند و تو را به راه هلاکت و گمراهي راهنمايي نکند. اي عمار! اطاعت علي اطاعت من و اطاعت من اطاعت خدا است.»[5] .

[1] ينابيع المودة لذوي القربي، ج 1، ص387؛ تاريخ مدينه دمشق، ج 42، ص450؛ مناقب آل ابي طالب، ج 2، ص287؛ شبهاي پيشاور، ص497 «ستکون من بعدي فتنة فإذا کان ذلک فالزموا علي بن أبي طالب فإنّه أول من يراني و أول من يصافحني يوم القيامة و هو الصديق الأکبر و هو فاروق هذه الأمة يفرق بين الحق و الباطل».

[2] المعجم الکبير، ج 6، ص269؛ مناقب اميرالمؤمنين علي(عليه السلام)، ج 1، ص267؛ مجمع الزوايد، ج 8، ص102؛ تاريخ مدينه دمشق، ج 42، ص41؛ شبهاي پيشاور، ص498 «هذا أوّل من آمن بي و أوّل من يصافحني يوم القيامة و هذا الصديق الاکبر و هذا فاروق هذه الأمّة يفرق بين الحق و الباطل».

[3] مناقب آل ابي طالب، ج 2، ص260؛ شبهاي پيشاور، ص499 «عليّ مع الحقّ و الحقّ مع عليّ حيث دار».

[4] بحار الانوار، ج 28 ص190؛ مجمع النورين، ص73؛ شبهاي پيشاور، ص499 «عليّ مع الحقّ و الحقّ مع عليّ يميل مع الحق کيف مال».

[5] السقيفة، ص67؛ شبهاي پيشاور، ص506.«يا عمار إن سلک الناس کلّهم وادياً و عليّ وادياً فاسلک وادي عليّ و خل عن الناس، يا عمّار علي لا يردک عن هدي ولا يدلّک علي ردي، يا عمّار طاعة علي طاعتي و طاعتي طاعة الله»؛ حليه الاولياء، حافظ ابو نعيم؛ مطالب السئول، محمد بن طلحه شافعي؛ ينابيع المؤده، باب 43، سليمان بلخي حنفي، ج 2، ص287؛ مودة القربي، مودت پنجم، مير سيد علي همداني شافعي؛ بلاذري ـ تاريخ و....