الفاظ حديث

به تواتر از پيامبرصلي الله عليه وآله نقل شده که در حقّ علي بن ابي طالب‏عليه السلام فرمود: «انت منّي بمنزلة هارون من موسي»؛ «تو نسبت به من همانند هارون نسبت به موسي هستي.» اين حديث را حافظان و محدثان از فريقين شيعه و سنّي به سندهاي بسياري از صحابه نقل کرده‏اند. اينک به برخي از آن‏ها اشاره مي‏کنيم:

>امام علي‏

>عمر بن خطاب

>عبدالله بن عمر

>جابر بن عبدالله انصاري

>ابن عباس

>معاوية بن ابي سفيان

>ابوسعيد خدري

>ابوهريره

>انس بن مالک

>براء بن عاذب و زيد بن ارقم

>اسماء بنت عميس

>ام ‏سلمه

>سعد بن ابي وقّاص

 

 امام علي‏

ابن عساکر به سندش از امام علي‏عليه السلام نقل کرده که فرمود: رسول خداصلي الله عليه وآله در حقّ من فرمود: «انت منّي بمنزلة هارون من موسي».[1] .

[1] ترجمه امام علي‏عليه السلام از ابن عساکر، ج 1، ص 334، ح 402و404.

 

عمر بن خطاب

ابن عساکر به سندش از سويد بن غفله نقل مي‏کند که عمر روزي مردي را ديد که در حقّ علي‏عليه السلام دشمني مي‏ورزد. به او گفت: گمان مي‏کنم که از منافقين هستي. شنيدم از رسول خداصلي الله عليه وآله که مي‏فرمود: «علي منّي بمنزلة هارون من موسي الّا انّه لا نبيّ بعدي».[1] .

و نيز به سندش از ابن عباس نقل کرده که از عمر بن خطّاب در حالي که جماعتي نزد او بودند و صحبت از سابقين به اسلام مي‏کردند، شنيدم که گفت: امّا علي؛ پس از رسول خداصلي الله عليه وآله شنيدم که در شأن او سه خصلت بيان داشت، دوست داشتم يکي از آن‏ها براي من باشد که اگر چنين مي‏شد براي من از هر چه خورشيد بر آن مي‏تابد بهتر بود. روزي من و ابوعبيده و ابوبکر و جماعتي از صحابه بوديم که پيامبرصلي الله عليه وآله به دست خود بر شانه علي زد و فرمود: اي علي! تو اوّل مؤمني هستي که ايمان آوردي و اول مسلماني هستي که اسلام انتخاب کردي و تو نسبت به من به منزله هارون نسبت به موسي مي‏باشي.[2] .

[1] ترجمه امام علي‏عليه السلام از تاريخ دمشق، ج 1، ص 334، ح 403.

[2] همان، ج 1، ص 33، ح 400.

 

عبدالله بن عمر

وصابي در «أسني المطالب» به سندش از عبداللَّه بن عمر نقل کرده که از رسول خداصلي الله عليه وآله شنيدم که مي‏فرمود: «امّا علي؛ پس او براي من به منزله هارون نزد موسي است جز آن‏که بعد از من نبي نخواهد بود».[1] .

[1] اسني المطالب، باب 6، ص 30، رقم 27.

 

جابر بن عبدالله انصاري

ابن عساکر به سندش از جابر نقل کرده که پيامبرصلي الله عليه وآله خطاب به علي‏عليه السلام فرمود: «انت منّي بمنزلة هارون من موسي».[1] .

 

 [1] ترجمه امام علي‏عليه السلام از تاريخ دمشق، ج 1، ص 346، رقم 427.

 

ابن عباس

ابن عساکر همچنين به سندش از ابن عباس نقل کرده که از رسول خداصلي الله عليه وآله شنيدم که خطاب به علي‏عليه السلام مي‏فرمود: «انت منّي بمنزلة هارون من موسي غير انّه لا نبيّ بعدي».[1] .

همو به سندش از ابن عباس نقل کرده که پيامبرصلي الله عليه وآله خطاب به ام سلمه فرمود: «اي امّ سلمه! همانا علي گوشتش از گوشت من و خونش از خون من است. و او نزد من به منزله هارون نزد موسي است جز آن‏که پيامبري بعد از من نخواهد بود».[2] .

[1] همان، ج 1، ص 355، رقم 405.

[2] پيشين، رقم 406.

 

معاوية بن ابي سفيان

همو از قيس بن ابي حازم نقل کرده که شخصي درباره مسأله‏اي از معاويه سؤال کرد؟ معاويه گفت: از علي بن ابي طالب سؤال کن؛ زيرا او از من داناتر است. او گفت: گفتار و جواب تو اي اميرالمؤمنين نزد من محبوب‏تر است از جواب علي! معاويه گفت: بد سخني گفتي، تو از مردي کراهت داري که رسول خداصلي الله عليه وآله به او علم فراوان داده است. پيامبر در شأن او فرمود: «انت منّي بمنزلة هارون من موسي الّا انّه لا نبيّ بعدي...».[1] .

[1] همان، ج 1، ص 339، رقم 410.

 

ابوسعيد خدري

همو به سندش از ابوسعيد خدري نقل کرده که رسول خداصلي الله عليه وآله فرمود: «انت منّي بمنزلة هارون من موسي».[1] .

[1] همان، رقم 420.

 

ابوهريره

همين مضمون از ابوهريره نيز نقل شده است.[1] .

[1] همان، رقم 412.

 

انس بن مالک

همو به سندش از انس نقل کرده که رسول خداصلي الله عليه وآله فرمود: «يا علي، انت منّي بمنزلة هارون من موسي الّا انّه لا يوحي اليک».[1] .

 

براء بن عاذب و زيد بن ارقم

همو به سندش از اين دو نفر صحابي نقل کرده که رسول خداصلي الله عليه وآله فرمود: «تو نزد من همانند هارون نزد موسي هستي جز آن‏که تو نبي نيستي».[1] .

[1] همان، رقم 433.

 

اسماء بنت عميس

همو به سندش از اسماءعليها السلام نقل کرده که فرمود: جبرئيل بر پيامبرصلي الله عليه وآله نازل شد و عرض کرد: اي محمّد! همانا پروردگارت تو را سلام مي‏رساند و به تو مي‏گويد: «علي نزد تو به منزله هارون نزد موسي است جز آن‏که پيامبري بعد از تو نيست».[1] .

[1] پيشين، رقم 444.

 

ام ‏سلمه

همين مضمون نيز از ام سلمه وارد شده است.[1] .

[1] همان، رقم 442.

 

سعد بن ابي وقّاص

بخاري به سندش از سعد بن ابي وقاص نقل کرده که رسول خداصلي الله عليه وآله هنگام رفتن به تبوک، علي را جانشين خود قرار داد. علي عرض کرد: آيا مرا جانشين خود در بين بچه‏ها و زنان قرار مي‏دهي؟ حضرت فرمود: آيا راضي نمي‏شوي که تو نزد من به منزله هارون نزد موسي باشي جز آن‏که بعد از من پيامبري نخواهد بود».[1] .

مسلم نيز اين مضمون را به سند خود از سعد نقل کرده است.[2] .

[1] صحيح بخاري، ج 3، ص 176، ح 4416، باب غزوة تبوک.

[2] صحيح مسلم با شرح نووي، ج 15، ص 174، باب فضائل الامام علي‏عليه السلام.