تشکيک در سند
تشکيک در سند
از جمله کساني که در سند «حديث منزلت» تشکيک کرده، آمُدي است. او در ابتدا در سند حديث تشکيک ميکند، آنگاه ميگويد: حديث متواتر نيست، بلکه از اخبار آحاد به حساب ميآيد.
پاسخ:
اولاً: اعتباري به تشکيک آمُدي در سند اين حديث نيست؛ زيرا او تخصّصي در حديث ندارد. تخصّص او در علم اصول باعث شده که او را در اين تشکيک بيندازد؛ زيرا از آنجا که حديث را نصّ صريح يافته، لذا در صدد خلاصي از آن به تشکيک در سند برآمده است.
سيد شرفالدين ميگويد: «کسي در صحّت اين حديث شکّي به خود راه نداده است، حتّي ذهبي با عنادي که دارد در «تلخيص المستدرک» به صحّت آن تصريح کرده است. و نيز ابن حجر هيتمي با دشمنياي که از خود در صواعقش نشان داده، قول به صحّت را از امامان حديث نقل کرده است، آن کساني که مورد اعتماد در حديثاند. و اگر حديث مسلّم نبود هرگز بخاري در کتابش نقل نميکرد. و معاويه نيز با عداوتي که با علي بن ابي طالبعليه السلام داشت که او را بر بالاي منبرها لعن ميکرد و ديگران را نيز به لعن او دستور ميداد، اين حديث را نقل نميکرد...».[1] .
ثانياً: قبلاً اشاره شد که بيش از بيست نفر از صحابه و تعداد بسياري از علماي اهل سنت اين حديث را نقل کردهاند، و لذا تعدادي از علما تصريح به تواتر و صحّت آن نمودهاند، و برخي نيز آن را در بين احاديث متواتره آوردهاند.
ثالثاً: بر فرض که حديث متواتر نبوده، از اخبار آحاد به شمار آيد، ولي از جهاتي ميتوان به آن استدلال و احتجاج بر امامت حضرت عليعليه السلام نمود:
الف) تأييد اين مضمون به احاديث متواتر؛ همچون حديث غدير و ديگر احاديثي که دلالت بر امامت اميرالمؤمنينعليه السلام دارد.
ب) تواتر حديث نزد شيعه؛ زيرا در مصادر شيعي به طرق بسيار زياد نقل شده است.
ج) اهل سنت در مجال عقايد به خبر واحد نيز تمسک ميکنند، و لذا بر فرض که حديث متواتر نباشد قابل استناد نزد اهل سنت است. و لذا بايد حديث را مدّ نظر قرار داده، به آن استشهاد کنند.
د) قطعيت احاديث صحيحين نزد اهل سنت و از آنجا که اين حديث در «صحيحين» نقل شده لذا نزد آنها از اعتبار ويژهاي برخوردار است. و نيز عدهاي از علماي اهل سنت تصريح به قطعيالصدور بودن احاديث صحيحين دارند، امثال ابن الصلاح، حميدي، سرخسي، ابي يعلي و....
[1] المراجعات.
