تفسير قرآن به روايات (آیه اولی الامر)
تفسير قرآن به روايات
همانگونه که قرآن ميتواند برخي از آياتش برخي ديگر را تفسير کند، روايات نيز ميتوانند آيات قرآن را تفسير و تبيين نمايند. لذا خداوند متعال ميفرمايد: (وَأَنْزَلْنا إِلَيْکَ الذِّکْرَ لِتُبَيِّنَ لِلنّاسِ ما نُزِّلَ إِلَيْهِمْ)؛ [1] «و ما به سوي تو قرآن را فرستاديم تا براي مردم آنچه به سويشان فرستاده شده تبيين کني.»
در مورد «اولي الامر» رواياتي وجود دارد که ميتواند مصداق آن را تبيين کند. اينک به برخي از اين روايات اشاره ميکنيم:
1 - احاديث دوازده خليفه؛ رسول خداصلي الله عليه وآله فرمود: «بعد از من دوازده امير در ميان شما خواهند بود که همگي آنها از قريشند.» [2] .
کلمه «امير» از ماده امر و امارت است. و اين روايت ميتواند در محدوده تعيين تعداد «اولي الامر» کمک کار ما باشد، که عدد آنها دوازده نفر است.
2 - حاکم نيشابوري به سند صحيح از رسول خداصلي الله عليه وآله نقل کرده که فرمود: «من أطاعني فقد أطاع اللَّه، ومن عصاني فقد عصي اللَّه، ومن أطاع عليّاً فقد أطاعني ومن عصي عليّاً فقد عصاني»؛ [3] «هر کس مرا اطاعت کند به طور حتم خدا را اطاعت کرده و هر کس مرا نافرماني کند به طور حتم خدا را نافرماني کرده است. و هر کس عليعليه السلام را اطاعت کند به طور حتم مرا اطاعت کرده و هر کس عليعليه السلام را نافرماني کند به طور حتم مرا نافرماني کرده است.»
در اين حديث پيامبرصلي الله عليه وآله اطاعت حضرت عليعليه السلام را ملازم با اطاعت خود و اطاعت خودش را ملازم با اطاعت خدا معرفي کرده است و در نتيجه اين همان معنايي است که قرآن در آيه مورد نظر به آن اشاره کرده است.
3 - حديث ثقلين؛ زيرا پيامبرصلي الله عليه وآله در آن حديث فرمود: «من دو گوهر گرانبها را در ميان شما به وديعه ميگذارم که اگر به آن دو تمسّک کنيد هرگز گمراه نميشويد، يکي کتاب خدا و ديگري عترتم.»
در اين حديث نيز به لزوم تمسّک و اطاعت از عترت پيامبرصلي الله عليه وآله اشاره شده است.
[1] سوره نحل، آيه 44.
[2] صحيح بخاري، کتاب الاستخلاف، ح 7222.
[3] مستدرک حاکم، ج 3، ص 121.
